Trong cuộc sống hiện đại, có những con người âm thầm cống hiến giúp cộng đồng, họ không màng đến danh lợi hay những phần thưởng, đơn giản là họ muốn chia sẻ và giúp đỡ những người khó khăn, bất hạnh xung quanh mình. Ông Nguyễn Mạnh Hùng, Bí thư Đảng ủy phường Hòa Hiếu thị xã Thái Hòa cùng chúng tôi đến thăm nhà anh Cao Huy Chung tại khối Tân Tiến. Anh Chung là một tấm gương tiêu biểu cho lòng nhân ái và sự tử tế. Người dân địa phương gọi anh bằng cái tên gần gũi và thân thuộc “Chung Đinh Lăng,” bởi anh làm nghề bán cây lăng ngâm rượu.
Giúp người bằng “phản xạ”
Anh Cao Huy Chung không phải là người nổi tiếng hay giàu có, điều làm anh khác biệt chính là “phản xạ” giúp người vô điều kiện, một phẩm chất mà tôi nghĩ không nhiều người có. Với anh, hễ gặp ai đó đang khó khăn, nguy hiểm là anh sẵn sàng giúp đỡ, chia sẻ hay việc gì đó chưa ổn là anh xắn tay vô làm. Thấy ổ gà, ổ trâu trên đường, không yên tâm mỗi khi đi qua, vậy là anh đem xi măng, cát, đá đến san lấp; hoặc cắm biển cảnh báo cho người đi đường. Biết gia đình này, gia đình kia gặp thiên tai, tai nạn, người có bệnh hiểm nghèo, anh đến sẻ chia, giúp đỡ…
Nhiều người hỏi vì sao anh lại dành thời gian và công sức cho những công việc như vậy. Câu trả lời của anh rất đơn giản: “Cuộc sống là để chia sẻ”. Bản thân anh từng có một tuổi thơ đầy khó khăn, cơ cực khi bố mẹ chia tay, sống trong cảnh bị bạo hành, phải đi nhặt ve chai kiếm sống nơi đất khách quê người… Chính những trải nghiệm cay đắng ấy đã hình thành trong anh một trái tim nhân hậu và sẵn sàng làm điều thiện, không mong đợi điều kiện gì.
Cũng xuất phát từ tấm lòng nhân ái bao dung mà anh Chung kết hôn với vợ anh bây giờ. Anh kể, lúc ấy bố mẹ chị bị tại nạn giao thông nghiêm trọng, anh đã đưa ông bà về nhà, sau khi ông bà mất, vì thương người con gái mồ côi có hoàn cảnh hết sức khó khăn, chị còn một người em bệnh nặng phải thường xuyên chạy chữa, nên anh quyết định cưới chị về để tiện bề chăm sóc, mặc cho bạn bè can ngăn.
Anh Chung không chỉ giúp đỡ người nghèo mà còn dành nhiều thời gian cho công tác bảo vệ môi trường. Nhiều năm nay, anh đã tự mình mua các dụng cụ như bồ cào, xe đẩy để đi thu rác tại các tuyến phố, vét cống thoát nước và rác ở những hố ga, trên lòng hồ ở công viên Bàu Sen. Những công việc này vốn đầy mùi hôi thối nhưng anh đã không nề hà.
Công việc của anh không chỉ đơn thuần là thu gom rác mà còn mang lại một cảnh quan sạch sẽ và xanh mát cho Bàu Sen, nơi trước đây từng là điểm ô nhiễm nghiêm trọng của thị xã Thái Hòa. Những gì mà anh Cao Huy Chung kiên trì làm trong nhiều năm không chỉ cải thiện môi trường sống mà còn góp phần thay đổi nhận thức của cộng đồng về việc bảo vệ môi trường.
Vào những ngày hè oi bức, nhận thấy tại những điểm chờ xe buýt mọi người phải chịu nắng nóng, chịu khát, anh đã bỏ tiền túi mua những thùng nước đá và đặt ở các điểm chờ xe buýt đông người qua lại để cung cấp nước mát miễn phí cho mọi người. Ở mỗi điểm đặt nước, anh còn trang bị thêm ô che nắng, bàn nhỏ, bình nước, thùng đựng đá và để lại số điện thoại cho người dân liên lạc khi nước hết. “Công trình” vừa đưa vào hoạt động chưa được mấy hôm thì cả anh và người dân chưng hửng vì nạn mất trộm đồ. Điểm thì mất ô, điểm thì mất thùng đá, điểm thì bị lấy bình nước… Thương anh vừa mất công vừa mất của, nhiều người bàn anh bỏ ý tưởng này đi. Nhưng không, anh quyết tâm thực hiện kế hoạch của mình bằng được. Cao Huy Chung quả quyết: “Hôm nay họ lấy cái nào thì ngày mai tôi mua mới bù vào cái đó”. Rỗi vẫn tiếp tục bị lấy mất, Chung lại tiếp tục đặt, đặt cho đến khi kẻ gian chán không muốn trộm nữa, cho đến khi ý thức của họ tốt lên mới thôi”… Cuối cùng, sự kiên trì kỳ lạ của anh cũng thắng, người ta không buồn trộm nữa và những thùng nước mát miễn phí đó trở thành một nét đẹp đáng tự hào của thị xã Thái Hòa suốt một thời gian dài. Mãi đến khi xuất hiện dịch Covid-19, anh Chung mới dừng mô hình này để hạn chế việc lây lan dịch bệnh.
Khi đại dịch Covid-19 xuất hiện, Chung lại tự bỏ tiền mua thuốc khử trùng để phun tại những nơi công cộng đông người qua lại như trạm xe buýt, cây ATM… Trong thời điểm thị trường thiếu khẩu trang, anh đã tìm mua và phát miễn phí cho người dân. Không dừng lại ở đó, có lúc đang nửa đêm, nhận được những cuộc điện thoại kêu cứu từ các gia đình bị cách ly, anh sẵn sàng thức dậy, đi mua nhu yếu phẩm kèm theo thuốc khử khuẩn đưa đến tận nơi phát miễn phí cho những người anh chưa từng quen biết. Tấm lòng của anh không phân biệt quen hay lạ, giàu hay nghèo, chỉ cần ai đó cần sự giúp đỡ, anh sẵn sàng có mặt.
Trong suốt 6 năm qua, anh Cao Huy Chung đã hỗ trợ rất nhiều học sinh mồ côi, học sinh có hoàn cảnh khó khăn. Mỗi dịp Trung thu hay Tết đến, anh đều tự mình chuẩn bị quà tặng cho các em. Với anh, việc chia sẻ niềm vui, hạnh phúc với những người thiếu may mắn hơn là điều nên làm. Bản thân anh không thể nhớ hết những người mình đã giúp đỡ, không thể đếm hết những chương trình thiện nguyện mình đã tham gia, nhưng với anh, những con số không quan trọng. Điều quan trọng là anh đã sống với lòng nhân ái và tìm được niềm vui.
Ông Nguyễn Mạnh Hùng cho biết: Khi bão lũ, anh Chung nhập cuộc rất nhanh và tự giác. Anh lấy thuyền sông, ra hồ vận động, kêu gọi những người ở những nơi nguy hiểm đi tránh bão. Nửa đêm, khi lực lượng của phường có mặt ở những nơi xung yếu thì thấy anh Chung đã có mặt. Mới đây thôi, năm 2023, Bàu Sen rất ô nhiễm, người ta đến chơi, mua đồ ăn thức uống dùng xong vứt bừa bãi xuống hồ. Thấy nước hồ bẩn, chiều chiều, anh Chung vác sào ra vớt rác bỏ vào thùng. Khi bèo sinh sôi lấn hết cả sen, nước bị ô nhiễm nặng, thị xã giao cho phường giải quyết mà phường thì thiếu nguồn lực, anh Chung đã kết nối chính quyền với các doanh nghiệp, các nhà tài trợ tạo nguồn kinh phí thuê máy móc, các loại phương tiện dọn hồ Bàu Sen sạch đẹp.
Trở về từ vùng lũ
Không chỉ hoạt động tại địa phương, anh Chung luôn sẵn sàng vượt qua hàng trăm cây số để đến những vùng xa xôi, khó khăn, nơi người dân cần được hỗ trợ nhất. Trong đợt lũ quét lịch sử tại Kỳ Sơn năm 2022, anh đã tự bỏ tiền thuê xe tải, máy xúc và mang theo lương thực, thực phẩm lên tận nơi bị ảnh hưởng nặng nề nhất để hỗ trợ bà con. Với anh, việc làm này không chỉ là thiện lương mà còn là sứ mệnh của một người may mắn trong cuộc sống: “Tôi từng trải qua những khó khăn và cơ cực, vì thế tôi sẵn sàng giúp đỡ mọi người ở bất ở đâu, bất cứ lúc nào” – anh Chung tâm sự.
Gần nhất là chuyến đi hỗ trợ đồng bào bị ảnh hưởng sau cơn bão Yagi ở miền Bắc. Chung đã cùng một số người đi Yên Bái, Lào Cai 10 ngày. Về nhà vẻn vẹn được 2 tiếng anh lại tiếp tục lên đường đi với đoàn thiện nguyện khác. Chung bảo: mình ở đây còn gần, còn thuận lợi hơn nhiều so với những bà con ở tận miền Nam. Họ phải đi cả ngàn cây số mà vẫn ra hỗ trợ đồng bào thì tại sao mình không làm.
Đây là một hành trình gian nan, vất vả, thậm chí hiểm nguy. Anh và bạn bè phải ăn uống tạm bợ, ngủ cũng tạm bợ trên xe hay bất cứ chỗ nào có thể. Đường sá đi lại vô cùng khó khăn vì sạt lở, vì bùn đất, vì nước dâng. Chính quyền, công an, bộ đội đã đưa ca nô, xuồng máy để cùng các đoàn thiện nguyện chở hàng tiếp tế cho bà con. Đợt thứ nhất anh ra hỗ trợ bà con các tỉnh miền Bắc khi nước vẫn còn dâng cao. Anh nhớ mãi cái ngày đưa mì tôm, gạo và các vật dụng thiết yếu ra Lào Cai, có bà mẹ ra nhận hàng ôm các anh khóc mà nói rằng, các con ở xa đến cho quà mà không nhận thì thương các con, chứ nhận rồi cũng không biết đưa cho ai nữa, nhà bà người thân đã chết cả rồi. Chung xúc động chia sẻ: Chúng tôi đến thăm anh Phùng Văn Chí ở Yên Bái đang nằm viện vì khi cứu anh, mọi người phải lôi ra khỏi đất đá nên anh bị gãy chân. Đáng thương hơn khi vợ anh đã vĩnh viễn bị lũ cuốn đi để lại 2 đứa con nhỏ, 1 cháu mới 4 tháng tuổi, 1 cháu 5 tuổi. Chúng tôi đi đến bệnh viện, vào thành phố, vào vùng sâu, vùng xa theo cách cuốn chiếu. Đi đến đâu, thấy ai cần giúp gì thì giúp nấy. Nhiều người cứ tưởng người thành phố giàu, họ không cần đến sự giúp đỡ nhưng đến nơi mới hiểu, dù có tiền thì lúc ấy cũng không mua được gì, cũng chẳng ai bán mà mua. Mấy gói mì tôm, vài hộp sữa, chai nước hay thứ gì cũng quý vì lúc ấy có gì trong nhà còn dùng được đâu. “Mọi người hình dung thế này, nước dâng rất nhanh và rút cũng rất nhanh, khi dâng có thể lút nhà và khi nước rút nhanh đến mức lực rút của nó làm vỡ cả cánh cửa bàng kính cường lực”, anh Chung chia sẻ.
Anh Chung có một công việc ổn định nhưng không giàu có về kinh tế. Đối với Chung, giàu mà không có lòng với đồng bào chắc anh cũng không thể vượt hàng trăm km đường xa đến những nơi khó khăn để làm việc thiện được. Theo anh, quan trọng nhất vẫn là một trái tim ấm nóng, sẵn sàng cho đi mà không đòi hỏi nhận lại. Cả khi biết là bị mất đồ anh vẫn làm. Cả khi biết là mình bị lừa anh vẫn làm. Cả khi biết có thể nguy hiểm đối với bản thân anh vẫn làm. Như hồi đang dịch covid-19, một gia đình có 4, 5 người bị nhiễm nhờ anh đến phun thuốc khử khuẩn anh vẫn giúp dù nguy cơ lây nhiễm rất cao.
Anh Cao Huy Chung trên hành trình hỗ trợ đồng bào miền Bắc.
Hành trình của anh Cao Huy Chung là một hành trình của tình thương, sự sẻ chia và tinh thần không bao giờ chùn bước trước khó khăn của một người tử tế. Đối với anh Chung, giúp đỡ người khác đã trở thành bản năng, thành phản xạ tự nhiên. Anh xem giúp đỡ người khác là niềm vui, niềm hạnh phúc bởi anh thấy mình còn may mắn hơn bao người. Anh thấy rằng, anh có vợ con và bản thân khỏe mạnh, cuộc sống gia đình yên vui, đó là hạnh phúc quá lớn, là sự may mắn cuộc sống ban cho anh. Những việc làm âm thầm, cao đẹp của anh đã thắp lên ngọn lửa ấm áp trong lòng những người đang gặp hoạn nạn, khơi gợi trong trái tim họ và những người xung quanh niềm tin vào sự tốt đẹp của con người. Cuộc sống, nhất là cuộc sống hôm nay rất cần những con người và những việc làm tử tế ấy!
Hữu Vinh
