Khi tôi có quyết định nghỉ hưu, cả gia đình thống nhất về quê sinh sống. Bao nhiêu năm bôn ba, giờ được trở về nơi “chôn nhau cắt rốn”, sống giữa anh em họ hàng, bạn bè như hồi còn nhỏ khiến lòng tôi bồi hồi, xúc động. Trở lại quê hương, việc đầu tiên là tôi đến nhà Bí thư Chi bộ thôn để nộp giấy chuyển sinh hoạt Đảng.
Trong hình dung của tôi, đó là một đảng viên, có lẽ tuổi đời khá cao và mang vẻ từng trải. Đến nhà đồng chí Bí thư Chi bộ, tôi được một thiếu phụ khoảng ngoài 30 tuổi đón tiếp. Vừa rót nước mời khách, cô vừa nói:
– Cháu biết bác chứ bác không biết cháu mô. Khi cháu sinh ra, bác đã thoát ly đi công tác rồi, nhưng chúng cháu đã đọc tác phẩm của bác từ lâu và cũng rất tự hào về những việc bác đã làm cho quê hương.
Tôi thoáng băn khoăn nên thăm dò:
– Bây giờ cháu là Bí thư Chi bộ thôn ta?
– Dạ vâng ạ, cháu là Phó Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc (MTTQ) xã từ năm 2013, nhưng vì bác Bí thư Chi bộ trước nhiều tuổi, xin nghỉ, nên các anh trên xã vận động cháu về đây kiêm Bí thư Chi bộ, Trưởng Ban Công tác Mặt trận thôn 7, bác ạ!
Tôi nhìn cô, nét mặt khả ái, ánh mắt sáng, tác phong nhanh nhẹn, khéo léo, nụ cười tươi tắn luôn nở trên môi, đúng là kiểu người phụ nữ duyên dáng, sâu sắc nhưng cũng rất kiên trì và quyết liệt trong công việc – tôi nghĩ vậy và nói để tỏ sự thân mật:
– Bác cũng là thành viên của Ủy ban MTTQ huyện đấy cháu. Tổng kết công tác Mặt trận huyện cuối năm, chúng ta sẽ gặp nhau đó!
Trong ánh nắng nhạt của buổi chiều tà, hai bác cháu trò chuyện về làng xóm, về những công việc của MTTQ xã. Câu chuyện càng lúc càng đậm đà. Cô kể:
– Bác biết đấy, cháu sinh ra và lớn lên trong gia đình nông dân, đông anh chị em. Cháu là chị cả nên luôn cố gắng trong học tập và công việc gia đình để làm gương cho các em. Mong muốn của cháu là được đứng trên bục giảng, và cháu đã thi đậu vào Trường Đại học Vinh, Khoa Văn. Năm 2007, cháu tốt nghiệp ra trường với tấm bằng khá, sau đó đi dạy hợp đồng một số trường trong huyện. Nhưng duyên số đưa cháu về với MTTQ xã Quỳnh Đôi bác ạ.
Đó là buổi gặp đầu tiên của tôi và cô Cù Thị Nhàn, Phó Chủ tịch UBMTTQ xã Quỳnh Đôi, huyện Quỳnh Lưu, tỉnh Nghệ An. Cũng rất may là kỳ sinh hoạt chi bộ đầu tiên của tôi tại thôn 7 là buổi kiểm điểm cá nhân cuối năm. Điều đó tạo cơ hội để tôi gặp lại bạn bè thuở ấu thơ và biết thêm về mọi người, về chi bộ. Cuộc họp rất sôi nổi. Có ai ngờ, những đồng chí đảng viên tóc bạc phơ, phần lớn trên 65 tuổi đã hăng hái phát biểu góp ý rất chân thành, thẳng thắn, chỉ ra các ưu, khuyết điểm trong phê bình và tự phê bình, đồng thời, xây dựng ý kiến cho cấp ủy, Chi bộ thôn 7 đến thế! Không khí cuộc họp đã làm tôi có thêm góc nhìn tích cực hơn nữa đối với Cù Thị Nhàn, xóa đi hoài nghi về một cán bộ lấp chỗ trống.
Nữ Bí thư Chi bộ trẻ tuổi tâm huyết
Trong giờ giải lao, trò chuyện với một vài người, tôi nhận ra sự cảm phục của họ với nữ Bí thư Chi bộ trẻ này. Họ đều có chung nhận xét về cô: Đây là một Bí thư Chi bộ, cán bộ Mặt trận gương mẫu, tận tuỵ, tâm huyết, hết mình với công việc, với nhân dân và đã có những đóng góp không nhỏ trong thực hiện các cuộc vận động, phong trào thi đua, góp phần đưa thôn 7 trở thành thôn đứng đầu của cả xã như hiện nay.
Ông Lê Trọng Ngạch – đảng viên cao tuổi nhất Chi bộ nói với tôi: “Đồng chí Cù Thị Nhàn là một cán bộ mẫu mực, luôn nêu gương. Đối với công việc luôn nhiệt tình, chí công vô tư, thường thì ý tưởng của chị rất phù hợp với nguyện vọng của nhân dân và được nhân dân đồng tình ủng hộ. Trong quá trình làm nhiệm vụ, chị kiên trì, mềm dẻo và khéo léo, được đảng viên, quần chúng, bà con trong thôn và anh em trong gia đình luôn tin tưởng và chia sẻ mọi việc trong cuộc sống, nên hiệu quả rất cao. Chị ấy đã tạo nên sức mạnh của thôn và Chi bộ ta”.
Ông Hồ Bảo Thông – Phó Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Quỳnh Đôi cùng sinh hoạt trong Chi bộ tâm sự với tôi: “Anh mới về chưa biết hết tình hình. Do một số điều kiện khách quan hạn chế nên trước khi đồng chí Nhàn về sinh hoạt tại địa phương, Chi bộ thôn ta là một trong những đơn vị còn trì trệ, yếu kém trong xã”.
Thường vụ Đảng ủy xã đã quyết định điều đồng chí Cù Thị Nhàn đang làm Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ xã về kiêm Bí thư Chi bộ thôn, vì gia đình đồng chí cũng ở thôn này. Đến bây giờ, tình hình thôn ta đã thay đổi hoàn toàn, các phong trào của thôn 7 luôn đứng đầu toàn xã, nhân dân tin tưởng tuyệt đối vào đội ngũ lãnh đạo thôn và xã. Công đầu thuộc về đồng chí Nhàn đấy anh ạ!”.
Tôi cũng đồng tình hưởng ứng: “Đúng là cán bộ nào phong trào ấy, cơ bản là lãnh đạo xã đã nhìn đúng người, đặt đúng chỗ. Tiếp xúc với đồng chí Nhàn, tôi thấy toát lên phong thái của một người có trách nhiệm cao”.
Về sinh hoạt với thôn xóm mới thấy công việc của cán bộ thôn thật vất vả. Chạy như con thoi với vô số công việc có tên và không tên. Từ chỉ đạo sản xuất, gò cho được ngày ra mạ theo lịch nông vụ của huyện, rồi đưa giống mới vào sản xuất, luân canh, chuyên canh, phát triển ngành nghề, phát triển nuôi trồng thủy sản,… đến vận động nhân dân hiến đất xây dựng hệ thống giao thông nông thôn, kênh mương, xây dựng đường cờ, tuyến đường kiểu mẫu, hệ thống đèn chiếu sáng trong thôn. Và cả dự án xây dựng khu vui chơi cho bà con với kinh phí hơn một tỷ đồng từ nguồn xã hội hóa của nhân dân.
Việc khó, tiền đóng góp nhiều, lúc đầu, trong thôn có một số người chưa tin, chưa đồng tình và không tham gia. Trăn trở với những dự định mang lại lợi ích cho nhân dân, Cù Thị Nhàn đã xác định phải tìm hiểu rõ nguyên nhân để từ đó vận dụng trí tuệ tập thể của Chi bộ, của các đảng viên mà thực hiện bằng được.
Cấp ủy, Chi bộ phân tích nguyên nhân, tìm hướng khắc phục. Bí thư Nhàn đã cùng các đồng chí của mình đi đến từng nhà, nắm bắt tâm lý, tìm hiểu tâm tư, nguyện vọng của bà con. Có được thông tin, cô chỉ đạo quyết liệt việc sửa sai, thu phục lòng tin của nhân dân bằng những việc làm cụ thể, công minh, rõ ràng. Từ đó, cô và Chi bộ được bà con tin tưởng và ủng hộ tuyệt đối. Thành công ban đầu đó trở thành động lực để cô cố gắng với công việc hơn.
Để công khai mọi chủ trương, chính sách của thôn, của xã cho mọi người biết, cô đã thành lập nhóm con em của thôn trên trang Facebook, Zalo. Đây cũng là nơi để mọi người cùng trò chuyện và trao đổi chung về tình hình thôn, xóm; người dân được nói lên suy nghĩ và nguyện vọng của mình, tạo nên sự gần gũi, gắn kết với người dân trong thôn và cả những người con xa quê. Tình cảm tương thân tương ái và tình yêu quê hương qua trang mạng đã tác động ý thức của mỗi người, khiến họ tự giác tham gia các phong trào nhiều hơn. Người này gọi người kia, tạo nên khối đoàn kết, nhất trí cao trong nhân dân thôn 7 và những người con xa quê. Đây cũng là kênh để cô Nhàn và lãnh đạo thôn công khai các khoản đóng góp, ủng hộ và quyết toán chi phí của các dự án. Bất cứ thắc mắc nào đều được giải đáp công khai, rõ ràng.
Đúng là “Dễ trăm lần không dân cũng chịu, khó vạn lần dân liệu cũng xong”, Bí thư Chi bộ Cù Thị Nhàn bằng sự kiên trì, trung thực và chân thành của mình đã tạo được lòng tin trong cán bộ và nhân dân thôn 7. Chỉ một thời gian ngắn, thôn đã hoàn thành công trình xây dựng khuôn viên sân văn hóa thể thao, tu sửa, nâng cấp một số hạng mục trong nhà văn hóa, hoàn thành giải phóng tường bao, xây dựng hệ thống đường cờ, bồn hoa, biển số nhà, pa-nô tuyên truyền, đổ nắp mương,… góp phần cùng xã nhà trong xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu.
Tôi về quê chưa được bao lâu, đã chứng kiến nhiều việc Bí thư Cù Thị Nhàn vận động bà con hiến đất làm đường xóm. Nghị quyết Chi bộ đề ra nhiệm vụ phải giải phóng tường bao ở một đoạn đường nhỏ. Suốt mấy năm, có một khoảng đất mãi vẫn chưa giải quyết được. Tổ công tác của Mặt trận đến nhà tìm hiểu nguyên do thì được biết không phải gia đình không muốn hiến đất mà vì trước nay gia đình chưa thực sự tin tưởng cách làm của cán bộ thôn xóm. Tình hình rất khó khăn, “nút cổ chai” đó mà không giải phóng được thì đường thôn sẽ tắc mà lòng dân cũng bị dao động. Bí thư Nhàn đã cùng với Ban Công tác Mặt trận mời thêm một số người cao tuổi có uy tín trong thôn tới nhà chuyện trò, giải thích đồng thời điện thoại nhờ cho con em của gia đình đó đang ở xa vận động gia đình mình hiến đất, giải phóng tường bao. Mấy ngày sau gia đình đã hiểu được việc cần làm. Họ vui vẻ và tự nguyện hiến hơn 10m2 đất, xây tường mới lùi vào trong, mở rộng đường theo đúng yêu cầu của thôn xã.
Bất kỳ chuyện lớn, nhỏ gì xảy ra đột xuất trong xóm, người ta đều thấy sự có mặt của Bí thư Chi bộ Cù Thị Nhàn. Cô luôn là người đến trước, xem tình hình, chỉ đạo mọi người tham gia công việc, hỗ trợ gia đình trong thôn khi cần thiết. Đặc biệt, đối với việc ma chay, tang chế, nhiều người kiêng cự hay né tránh, cô đã chủ động chia sẻ với gia đình tang chủ và thông báo trên hệ thống loa, gọi điện trực tiếp, động viên mọi người, mọi gia đình trong thôn đến hỗ trợ, chia buồn với tang chủ. Biết thấu hiểu và biết cảm thông như thế nên cô được bà con rất quý trọng. Hay như công việc hòa giải một vài cặp vợ chồng trẻ, người chồng rượu chè bê tha, xích mích, cãi cọ, đánh đập vợ thường xuyên, có người đã đưa đơn ra tòa ly dị. Cô cùng các tổ chức Phụ nữ, Nông dân, Cựu chiến binh thường xuyên đến khuyên ngăn, hòa giải. Sau một thời gian, gia đình họ đoàn kết, vui vẻ trở lại và bày tỏ sự biết ơn đến cá nhân cô Nhàn cũng như các cán bộ, các tổ chức đoàn thể. Mặc dù số tiền phụ cấp hằng tháng không nhiều nhưng trong các phong trào quyên góp ủng hộ, Cù Thị Nhàn luôn là người đầu tiên tham gia với số tiền đóng góp ở mức cao và cô đã trở thành tấm gương cho mọi người noi theo. Vì thế, bất cứ cuộc vận động đóng góp nào, thôn chúng tôi cũng hoàn thành chỉ tiêu sớm và đạt kế hoạch
đề ra.
Nữ cán bộ đa tài và trách nhiệm
Thời gian gần đây và nhất là trong dịp Tết Nguyên đán Giáp Thìn (2024), xã Quỳnh Đôi triển khai chương trình du lịch, thu hút rất đông du khách trong và ngoài tỉnh đến tham quan. Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ xã Cù Thị Nhàn được phân công làm Tổ tưởng Tổ Hướng dẫn viên du lịch. Với vốn kiến thức toàn diện, hiểu biết lịch sử làng xã và giọng nói nhẹ nhàng, truyền cảm nên cô cũng rất thành công trong lĩnh vực kiêm nhiệm mới này. Những lần dẫn khách tham quan nhà thờ họ Hồ đại tộc, lời giới thiệu của cô Nhàn luôn nhận được những tràng vỗ tay và những lời ngợi khen của du khách. Ông Hồ Sỹ Bình – Chủ tịch Hội đồng họ Hồ đại tộc, trước đây là Chủ tịch Ủy ban MTTQ xã Quỳnh Đôi phấn khởi nói với tôi: “Đúng là tôi đã phát hiện ra một người đa tài và rất trách nhiệm, anh ạ!”.
Thấy tôi có vẻ chưa hiểu câu chuyện, ông kể: “Năm 2013, khi đó, tôi đang làm Chủ tịch Mặt trận xã, biết cô Nhàn đã tốt nghiệp Khoa Văn – Trường Đại học Sư phạm Vinh mấy năm rồi, nhưng vẫn còn dạy hợp đồng. Nhận thấy cô ấy nhanh nhẹn, có trách nhiệm, xã đề cử đưa vào tổ chia ruộng đất của thôn. Sau một thời gian làm việc, tôi có nghe được rất nhiều lời khen trong xóm, trong xã dành cho cô ấy: vô tư, thẳng thắn, trách nhiệm, hiệu quả công việc cao,…”. Ông Bình khẳng định thêm: “Chia đất đầu sào cho từng hộ mà được dân khen thì phải là người hiểu biết, chí công vô tư phải không anh? Thế nên, cô Nhàn lại được thôn giới thiệu tham gia Ban Thường trực Mặt trận, lúc đó Mặt trận xã sắp Đại hội, lại đang thiếu nhân sự cho vị trí Phó Chủ tịch, tôi liền điện thoại cho cô. Tôi nói:
– Cháu được thôn giới thiệu tham gia Ban Thường trực MTTQ xã, tổ chức cũng đang cần cháu, cháu đồng ý về đây làm cùng các bác nha?
Ngỡ ngàng một lúc, cô ấy trả lời: – Bác có thể cho cháu suy nghĩ thêm được không? Bởi vì, cháu cũng chưa hình dung được công tác của Mặt trận, lo mình không làm được việc. Cháu học sư phạm ra mà!
Mấy ngày sau, cô ấy gọi cho tôi và nói:
– Cháu đang dạy hợp đồng, nếu được các bác quan tâm giúp đỡ thì cháu cũng sẵn sàng về ạ!”.
Ông phấn khởi kể tiếp: “Như vậy, việc nhân sự xem như xong, bây giờ chỉ còn là thử thách công việc. Đại hội đó, tôi phân công cô Nhàn làm Chủ tịch đoàn, cô điều hành Đại hội khúc chiết, rành mạch, trôi chảy, Đại hội đã thành công ngoài mong đợi.
Cô ấy làm Phó Chủ tịch Mặt trận, giúp tôi được rất nhiều vì từng là cô giáo dạy Văn, thạo vi tính nên mọi việc soạn thảo văn bản, xử lý công việc hằng ngày, đối nội, đối ngoại, kêu gọi các phong trào quyên góp ủng hộ,… cô làm rất thuần thục. Như anh cũng biết đó, công tác của Mặt trận rất nhiều việc, nhưng cô Nhàn làm rất kịp thời, tận tuỵ và hiệu quả. Bây giờ, lại thấy cô xuất hiện với vai trò hướng dẫn viên du lịch cho xã nhà cũng rất xuất sắc, anh thấy tôi chọn người có chuẩn không?”.
Cô Cù Thị Nhàn nhìn tôi như xác nhận câu chuyện ông Hồ Sỹ Bình vừa kể, nhẹ nhàng nói:
– “Cơ duyên đến Mặt trận là như vậy, lúc đầu cháu cũng chưa hiểu công việc của Mặt trận là gì? Cũng có hỏi, nhưng các bác cũng khó trả lời nên nói, tài liệu Mặt trận đây, cháu cầm về nghiên cứu và tự tìm hiểu thêm… Dần dần, cháu bắt nhịp được và hiểu rõ hơn về công việc. Cháu thực sự gắn bó với công tác Mặt trận, học cách tranh thủ sự đồng thuận của nhân dân, sự tin tưởng của lãnh đạo xã và liên tục học hỏi, nâng cao năng lực bản thân. Cháu thường xuyên trao đổi với các bác có nhiều kinh nghiệm và uy tín trong khu dân cư, thường xuyên nắm bắt, lắng nghe, tiếp thu nguyện vọng của bà con nhân dân.
Nhiệm vụ của cháu có nhiều việc nhưng tập trung nhiều nhất vẫn là thực hiện tốt công tác tuyên truyền, vận động, tập hợp khối đại đoàn kết toàn dân, các phong trào thi đua yêu nước tại địa phương, công tác kiểm tra, giám sát, phản biện xã hội.
Phụ cấp hằng tháng của cháu chỉ hơn 1,2 triệu đồng, áp lực công việc thì cao, đã có lúc cháu cũng nghĩ đến chuyện chuyển sang công việc khác. Nhưng không hiểu sao càng làm công tác Mặt trận, cháu càng thấy yêu nghề. Cháu không nỡ từ bỏ, thế là lại tiếp tục làm.
Cháu xác định với bản thân, dù làm việc gì, ở bất kỳ đâu đều phải tận tâm, trách nhiệm và phải có quyết tâm mới thành công. Cháu nghĩ, người biết lắng nghe, chia sẻ với bà con thì đi đến đâu cũng được bà con thương và ủng hộ, bác ạ!”
Trẻ tuổi, lại là nữ giới, nhưng cương nghị và chịu khó, dám lăn xả vào công việc, dám đi đầu trong công tác dân vận, quả là không phải ai cũng làm được!
Hôm tổng kết công tác Mặt trận huyện, khi Cù Thị Nhàn lên nhận Bằng khen, chị Phạm Thị Yến – Chủ tịch Ủy ban MTTQ huyện Quỳnh Lưu ghé tai tôi: “Cù Thị Nhàn là một cán bộ năng động, chỉn chu, không ngại khó hay vất vả, luôn được nhân dân tin yêu và cấp trên cũng rất tin tưởng. Cô ấy là một trong số ít cán bộ cơ sở nhận được nhiều bằng khen của UBND tỉnh, UBMTTQ tỉnh, giấy khen của huyện, các ngành, đoàn thể. Đi họp trên huyện, người ta toàn nhắc cô ấy như một tấm gương điển hình về công tác Mặt trận đấy, anh ạ!”.
Cứ nghĩ đến nữ Bí thư Chi bộ Cù Thị Nhàn và những lời nhận xét đầy tin yêu của mọi người đối với cô, lòng tôi lại vui mừng và có thêm niềm tin vào con người và cuộc đời. Xung quanh chúng ta còn có rất nhiều tấm gương dám cống hiến, dám hy sinh, đặc biệt là dám đối mặt với thử thách để thực hiện mục đích tốt đẹp: kết nối mọi người, mang lại những điều tốt nhất cho nhân dân, cho quê hương.
Tôi tin tưởng rằng, Cù Thị Nhàn sẽ mãi là người Bí thư, Trưởng Ban Công tác Mặt trận được nhân dân yêu tin, tôn trọng; sẽ mãi là người cán bộ cùng Nhân dân xây dựng quê hương Quỳnh Đôi phát triển giàu đẹp, vững bền. Cù Thị Nhàn là một cán bộ Mặt trận đúng như Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã căn dặn: “Muốn người dân tin yêu hơn, hỗ trợ, giúp đỡ Mặt trận nhiều hơn, mỗi cán bộ Mặt trận cần tích cực gần dân, gương mẫu, đi trước, đi đầu, nắm bắt tâm tư, nguyện vọng của nhân dân, hướng dẫn nhân dân trong các công việc của cộng đồng, sẵn sàng nhận và hoàn thành mọi nhiệm vụ, không sợ khó, sợ khổ”.
Hồ Ngọc Quang